Komputerowe systemy wspomagające – system dedykowany czy pudełkowy?
Wraz ze wzrostem konkurencji wśród firm produkujących oprogramowanie, można zaobserwować zupełnie naturalny wzrost różnorodności oferowanych rozwiązań. Nie bez znaczenia na zwiększenie konkurencyjności jest wzrastająca świadomość potencjalnych odbiorców z zakresu zakupu i wdrażania oprogramowania w przedsiębiorstwie. Szczególnie ten drugi czynnik doprowadził do znaczącego wzrostu popytu na tzw. aplikacje dedykowane (oprogramowanie dedykowane), czyli stworzone wg zaleceń klienta. Niniejszy artykuł podejmuje próbę porównania oraz przedstawienia głównych cech systemów dedykowanych oraz systemów, tzw. pudełkowych.
Co wspomagać komputerowo?
Wspomagać komputerowo, ujmując rzecz najogólniej, można prawie każdy proces zachodzący w przedsiębiorstwie o ile można określić przepływ informacji w tym procesie. Warto również dodać, że przepływ informacji może następować pomiędzy takimi mediami jak: ludzie, systemy informatyczne, bufory (archiwizatory). Jeśli przyjąć dodatkowo, że powyższe jest miarą popytu na systemy informatyczne można powiedzieć, że tzw. bum informatyczny jest dopiero przed nami. Zapewne, stąd wynika również powstanie i rosnąca popularność oraz zapotrzebowanie na oprogramowanie dedykowane czy też systemy dedykowane. Ciężko wyobrazić sobie, że na każdą możliwą potrzebę, firmy informatyczne będą w stanie wygenerować, wdrożyć i udoskonalić tzw. produkt pudełkowy czy kilka produktów, aby stworzyć możliwość wyboru. I tutaj rysuje się geneza powstania oraz szansa dla produktu dedykowanego. Na początek wszędzie tam, gdzie specyficzność obszaru jest tak duża, że nikt do tej pory go nie dostrzegł.
Nie wszędzie jednak możemy mówić o zastosowaniu systemów dedykowanych, np. ciężko wyobrazić sobie, że ktoś chce stworzyć we własnym przedsiębiorstwie Komputerowy System Wspomagający Projektowanie CAD albo pakiet typu Office, kiedy na rynku dostępnych jest sporo takich rozwiązań.
Jak widać każde z rozwiązań posiada pewne wady i zalety, poniżej przedstawiono ich charakterystykę.
Cechy systemów dedykowanych
Zalety
- Kupując system dedykowany otrzymujemy rozwiązanie dopasowane do przedsiębiorstwa systemów, nie odwrotnie. Z reguły gwarantuje je dostawca, możliwość wprowadzenia zmian mających na celu doskonalenie i modyfikacje wraz ze zmieniającym się przedsiębiorstwem.
- Przeważnie, dostarczane jest lepsze wsparcie dla klienta systemów w okresie wdrożenia i po nim.
- System dedykowany, z uwagi na to ,że przeważnie realizuje procesy w sposób znany pracownikom, jest łatwiejszy we wdrożeniu i bardziej przyjazny w okresie użytkowania.
- Posiadamy teoretycznie nieograniczone możliwości w kreowaniu funkcjonalności, także i w szczególności takiej, jakiej nie posiadają produkty seryjne.
- Większe możliwości dopasowania technologicznego do systemów obecnych w przedsiębiorstwie (bazy danych, sieci itp.).
- Na oprogramowanie dedykowane z reguły posiadamy tzw. luźniejszą licencję. Nie mamy ograniczeń, co do licencji stanowiskowych. Zakup gwarantuje nam teoretycznie nieograniczoną skalowalność w zakresie potencjalnych użytkowników systemu.
- Jest również szansa, że podczas tworzenia systemu dedykowanego wspólnie z firmą programistyczną nabędziemy praw współautorskich, co może okazać bardzo korzystne w przypadku większego zainteresowania wytworem.
- Systemy dedykowane mogą realizować zadania systemów w różnym stopniu skomplikowania i zaawansowania.
- System dedykowany łatwiej jest zintegrować z innymi systemami w przedsiębiorstwie, głównie dlatego, iż mamy do dyspozycji twórce, który może szybko dokonać stosownych modyfikacji w stworzonym systemie.
Wady
- Jako że są to systemy dopiero stworzone, mogą posiadać tzw. wady wieku dziecięcego, których usunięcie powinien zapewniać dostawca.
- Należy pamiętać, że w razie upadku lub likwidacji firmy dostawcy, możemy stracić serwis. Warto pamiętać, aby odpowiednio przeszkolić własny personel.
- Nie mamy możliwości lub jest ona ograniczona odsprzedania systemu innej firmie (prawa autorskie, licencja, specyficzność produktu).
- Nie mamy możliwości zbadania, jak system się sprawdza u innych klientów.
- Cena systemu dedykowanego ze względu na brak możliwości sprzedania go w większej liczbie kopii, może (choć nie musi) być wyższa.
- Twórca systemu dedykowanego nie musi być zainteresowany bezpłatnym rozwijaniem produktu, co może przynieść w przyszłości dodatkowe koszty, jeśli zdecydujemy się na odnowienie systemu.
- Podczas tworzenia systemu dedykowanego ujawniamy pewne tajemnice firmowe, warto pomyśleć o zabezpieczeniu systemów.
Cechy systemów pudełkowych
Zarówno wady i zalety systemów pudełkowych częściowo wynikają z przeciwieństwa wad i zalet systemów dedykowanych - choć nie wszystkie. Poniżej przedstawiono jedynie te cechy, niewymienione wyżej.
Zalety
- Jeśli system pudełkowy jest masowy, jego cena może być bardzo niska w stosunku do systemu dedykowanego o podobnej funkcjonalności.
- Jeśli system się sprzedaje, posiada rzeszę użytkowników, łatwiej prowadzi się jej suport i serwis, a także użytkowanie, głównie przez możliwość wymiany informacji z innymi użytkownikami naszego systemu.
- Systemy seryjne z reguły posiadają wieloletnią tradycję, są ciągle doskonalone. Stąd można liczyć na okresowe aktualizacje czy upgrade-y.
- Są nierzadko standardem co zdecydowanie ułatwia współpracę, a tym samym wymianę danych z konktrahentami, np. gdyby każda z firm produkujących maszyny mechaniczne posiadała swój własny system do grafiki inżynierskiej, prawdopodobnie nie udałoby się wymieniać dokumentacji.
Wady
- Systemy pudełkowe, przeważnie posiadają nadmiarową funkcjonalność, wynikającą głównie z potrzeby zainteresowania szerszej grupy odbiorców i choć od nadmiaru przybytku głowa nie boli to nadmiar informacji jest już szumem informacyjnym.
- Aplikacje zagraniczne, dostarczane przez dystrybutorów, przeważnie nie posiadają bezpłatnego suportu.
- W przypadku produktów masowych, kontakt z producentem może być utrudniony i możemy być zdani na łaskę dystrybutora, który nie musi być zainteresowany budowaniem marki producenta.
- W przypadku systemów pudełkowych, producent z reguły ucieka od jakiejkolwiek odpowiedzialności za działanie jego systemu.
Co wybrać?
Podstawowa sprawa polega na tym, czy istnieją jakiekolwiek systemy mogące realizować zadania, które mamy w zamyśle. Jeśli tak, to dopiero wtedy możemy rozważać wybór, gdyż w przeciwnym wypadku po prostu go nie ma.
Najważniejszym czynnikiem jest determinacja klienta do tego, by skutecznie wdrożyć dobry i dopasowany produkt. Warto również pamiętać, że oprogramowanie dedykowane opłaca się tylko wtedy, gdy jego stworzenie i wdrożenie zostanie zakończone sukcesem.
Rada jest taka: jeśli produkt pudełkowy zadowala Cię poniżej 70% Twoich oczekiwań, a cena produktu dedykowanego nie przekroczy 150% ceny produktu pudełkowego - wybierz produkt dedykowany.